menu

ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ

Πέμπτη 22 Ιουνίου 2017

Η ομιλία του κ. Κώστα Μάγου, Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας για το παιδικό βιβλίο: "ΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΣΤΕΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ"

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ «ΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΣΤΕΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ»
Στην παραλία του Βόλου (Τετάρτη 21 Ιουνίου 2017),
στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τη «ΝΑΥΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ 2017»

Η συγγραφή ενός βιβλίου με ιστορίες για παιδιά από τον πατέρα Θεόδωρο δεν αποτελεί έκπληξη. Όποιος τον έχει ακούσει (από τις ομιλίες του στο πλαίσιο της εκκλησίας μέχρι τις εισηγήσεις του σε συνέδρια) αναγνωρίζει την μεστότητα, την σαφήνεια και συγχρόνως την απλότητα του λόγου του. Συγχρόνως ακούγοντας τον, μαγεύεται από τον φυσικό τρόπο με τον οποίο εμπλουτίζει τα όσα έχει να πει με βιώματα και εμπειρίες τόσο δικές του όσο και ανώνυμων ανθρώπων, ανθρώπων απλών καθημερινών αλλά και εκείνων που πορεύονται δυσκολότερα όπως των κρατούμενων ή των εξαρτημένων συνανθρώπων μας. Αν τώρα ακούσει κανείς τον πατέρα Θεόδωρο να μιλά σε παιδιά και σε νέους, καταλαβαίνει πόσο κοντά βρίσκεται ο ίδιος στις παιδικές και νεανικές ψυχές και πόσο όμορφα βρίσκει μονοπάτια για να συζητήσει μαζί τους.
Ένα τέτοιο λοιπόν μονοπάτι επικοινωνίας με τα παιδιά είναι και το βιβλίο «Λόγια της στεριάς και της θάλασσας». Ένα μονοπάτι πλουσιότατο σε βιώματα τόσο της παιδικής όσο και της νεότερης ηλικίας του πατέρα Θεόδωρου. Ένα μονοπάτι γεμάτο με τους ήχους και τις μυρωδιές της θάλασσας, με τα αρώματα της πηλιορείτικης γης, γεμάτο με τις χαρούμενες φωνές των παιδιών, αλλά και με τις έγνοιες και τις αγωνίες των μεγαλύτερων. Ένα μονοπάτι που συνδέει το παρελθόν με το παρόν, που μας μιλά για την απλή ζωή των απλών ανθρώπων, την γεμάτη χαρές και λύπες, που μας μιλά για την συντροφικότητα και τη συλλογικότητα της κοινοτικής ζωής, της ζωής στο χωριό, των οικογενειακών, συγγενικών και φιλικών δεσμών.
Με ένα τέτοιο περιεχόμενο το βιβλίο του πατέρα Θεόδωρου αποτελεί ένα μονοπάτι πολιτισμού και διαπολιτισμικής επικοινωνίας,  καθώς ανοίγει ένα φωτεινό παράθυρο σε πολιτισμικές αξίες και στάσεις που δεν είναι πια αυτονόητες.  Αποτελεί ακόμη ένα διαγενεαλογικό μονοπάτι, ένα μονοπάτι που ενώνει τις γενιές, καθώς μέσα από τις ιστορίες του ξετυλίγεται το νήμα που δείχνει ότι τελικά οι βασικές αξίες για να ζήσει κανείς μια αρμονική ζωή, τόσο με τον εαυτό του όσο και με τους άλλους, παραμένουν σταθερές. Μεταφέρονται από την μια γενιά στην άλλη, αποτελώντας πυξίδα για τους νεότερους που αναζητούν τη δική τους ταυτότητα, που προσπαθούν όχι πάντα εύκολα να ανοίξουν τον δικό τους δρόμο.
Και βεβαίως το βιβλίο του πατέρα Θεόδωρου  είναι ένα μονοπάτι θρησκευτικότητας, θρησκευτικότητας με την ανοικτή και καθόλου δογματική έννοια του όρου. Οι μικροί, αλλά και οι μεγαλύτεροι αναγνώστες, όποια κι αν είναι η θρησκευτική τους ταυτότητα,  θα αναγνωρίσουν στις ιστορίες του πατέρα Θεόδωρου τις παγκόσμιες και διαχρονικές αξίες όπως της αγάπης, της φιλοξενίας, του σεβασμού, της προσφοράς και πολλές ακόμη. Και όλα αυτά οι αναγνώστες θα τα αναγνωρίσουν και θα χαρούν συγχρόνως την χαρά της ανάγνωσης, γιατί ο πατέρας Θεόδωρος μιλά χωρίς επιτηδευμένο διδακτισμό, μιλά με μια αυθεντική φωνή που έχει αφετηρία την ψυχή του. Αφηγείται ως ένας γνήσιος λαϊκός αφηγητής, ζωντανά, απλά, καρδιακά. Οι ήρωες των ιστοριών του δεν είναι ξεχωριστοί. Είναι οι καθημερινοί άνθρωποι, οι διπλανοί μας ιδιαίτερα  όσων από μας συνδέουμε ή έχουμε συνδέσει ένα κομμάτι της ζωή μας με τη ζωή στο χωριό. Οι ήρωες των ιστοριών του βιβλίου διασταυρώνονται, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς, με τους ήρωες του μεγάλου Σκιαθίτη συγγραφέα, του Παπαδιαμάντη, αλλά και του άλλου πολύ αγαπητού στα αλλοτινά παιδιά, του θαλασσινού, του Καρκαβίτσα.  Οι απλοί καθημερινοί ήρωες και η θάλασσα ως αφετηρία και προορισμός, ως ανάμνηση και νοσταλγία, ως ταξίδι, περιπέτεια και επαγγελματική απασχόληση αποτελούν το ζωογόνο ζυμάρι με το οποίο συνθέτει τις ιστορίες του ο συγγραφέας. Ακόμη και η στεριά στις περισσότερες από τις ιστορίες νοηματοδοτείται από τη θάλασσα, είναι η μη θάλασσα, εκείνο που συμπληρώνει και αποτελεί τη συνέχεια του θαλασσινού τοπίου.
Μέχρι τώρα αναφέρθηκα κυρίως στο πρώτο μέρος του βιβλίου «Λόγια της στεριάς και της θάλασσας» εκείνο που ο πατέρας Θεόδωρος διάλεξε να δώσει τον τίτλο «Αφηγήσεις και παραμυθένια διηγήματα». Εξίσου όμως ενδιαφέρον είναι και το δεύτερο μέρος του βιβλίου, εκείνο με τα παραμύθια. Παραμύθια που μεταφέρουν την ομορφιά και την σοφία των λαϊκών παραμυθιών, με γερή δομή, περιπετειώδη πλοκή, απλή γλώσσα και ξεκάθαρα μηνύματα. Παραμύθια που έχουν την δύναμη να μεταφέρουν τους μικρούς αναγνώστες άλλοτε σε παραδεισένιους κήπους, όπως ο κήπος του κυρ Φραγκίσκου και άλλοτε στα σύννεφα όπως στην ιστορία «Η Άννα και το συννεφάκι». Παραμύθια γραμμένα με απλή γλώσσα, με χιούμορ, με ανατροπές και με περιγραφική δεινότητα. Παραμύθια με ζώα που μιλούν και φυτά που συζητούν. Παραμύθια που  μπορούν να αποτελέσουν αξιόλογο παιδαγωγικό υλικό, στα χέρια του γονιού ή του παιδαγωγού. Αν το πρώτο μέρος του βιβλίου του πατέρα Θεοδώρου θα ενθουσιάσει τα μεγαλύτερα παιδιά, ετούτο το δεύτερο  σίγουρα θα τραβήξει το ενδιαφέρον και την προσοχή των μικρότερων που θα ζητήσουν να ακούσουν ξανά και ξανά τα παραμύθια . Και δεν είναι μόνο ο λόγος και η ιστορία που θα συναρπάσει τα παιδιά. Είναι και οι εικόνες. Γιατί ο πατέρας Θεόδωρος είναι πολυτάλαντος. Δεν γράφει μόνο, αλλά και ζωγραφίζει. Και οι ζωγραφιές του έχουν επίσης την ομορφιά και την απλότητα των λαϊκών αυτοδίδακτων ζωγράφων, συμπληρώνοντας με τον πλέον αρμονικό τρόπο τις ιστορίες του.
Δεν θέλω να σας κουράσω περισσότερο. Κλείνοντας θα ήθελα να επαναλάβω ότι και τα δύο μέρη του βιβλίου είναι ένα δώρο για τη νέα γενιά, ιδιαίτερα για τα παιδιά του Δημοτικού που μέσα από το βιβλίο θα γνωρίσουν τον τρόπο ζωής και τις αξίες των παππούδων και των γιαγιάδων τους. Όμως είναι και ένα δώρο για μας τους ενήλικες αφού μέσα από το βιβλίο ταξιδεύουμε στην παιδική μας ηλικία, στην ζωή στο χωριό, σε μια καθημερινότητα που για τον καθένα, κάπου κάποτε είχε μιλήσει στην ψυχή του. Νομίζω ότι αυτός είναι ο βαθύτερος σκοπός του βιβλίου «Λόγια της στεριάς και της Θάλασσας»: να μιλήσει στην καρδιά του μικρού και του μεγάλου αναγνώστη. Πατέρα Θεόδωρε, τα καταφέρατε περίφημα! Καλοτάξιδο να’ ναι το βιβλίο σας!

                                                                                                          Κώστας Μάγος 
Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

▣ Γίνετε μέλη στη σελίδα μας στο Facebook: ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΥ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου